Neoklasycyzm - klp.pl
Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Wyjaśnienie terminu

Termin „neoklasycyzm” oznacza nowe ujÄ™cie tendencji klasycystycznych w sztuce, literaturze (przede wszystkim w poezji), muzyce i architekturze.

Czas trwania

Nurt powstaÅ‚ pod koniec XIX wieku we Francji, gdy Jean Moreas zaÅ‚ożyÅ‚ w 1891 roku tzw. École romane.

Zasięg oddziaływania

Początków neoklasycyzmu należy szukać we Francji, Anglii i Rosji. Nurt dobrze zaadaptował się także w Polsce, gdzie zaczął być widoczny po 1908 roku.

Założenia

Neoklasycyzm jest najmniej rewolucyjną koncepcją w XX-wiecznych awangardowych nurtach. W literaturze kontynuuje założenia symbolizmu i klasycyzmu. Opiera się na dążeniu do tworzenia tzw. czystej poezji, wypełnionej przemyśleniami filozoficznymi, problematyką moralną i religijną, napisanej przez prawdziwego intelektualistę, pozbawionej treści związanych z rzeczywistością. Ten ruch artystyczno-literacki nawiązujący do klasycyzmu starożytnego i nowożytnego często próbował łączyć tradycję z nowatorstwem, propagował odświeżenie języka artystycznego przez wykorzystanie doświadczeń zdobytych w przeszłości, postulował powrót do tradycji literackich.

Najważniejszą wartością według neoklasyków była spójność i ciągłość kultury, refleksji oraz twórczości artystycznej, ponieważ w nich poszukiwano tego, to stałe, odwieczne, prawdziwe.

Przedstawiciele

W literaturze francuskiej przedstawicielami neoklasycyzmu byli twórcy związani z czasopismem "Nouvelle Revue Française":
- Paul Valery – eseista, poeta, najwybitniejszy przedstawiciel francuskiego neoklasycyzmu, symbolista, autor takich dzieÅ‚, jak zbiór esejów z 1896 roku Wieczór z panem Teste, poemat MÅ‚oda Parka (1917), zbiór wierszy Charmes (1922) czy Dusza i taniec z 1923 roku, bÄ™dÄ…cy stylizowanym dialogiem platoÅ„skim. Valery zasÅ‚ynÄ…Å‚ także jako autor wielu kontrowersyjnych tez. PowiedziaÅ‚ miÄ™dzy innymi, że Bóg stworzyÅ‚ wszystko z niczego i to nic niekiedy widać, Nauka jest zbiorem wypróbowanych przepisów, a Tradycja i postÄ™p – to dwaj wielcy wrogowie ludzkoÅ›ci. Po zakoÅ„czeniu I wojny Å›wiatowej podzieliÅ‚ siÄ™ ze Å›wiatem gorzkÄ… refleksjÄ…: My, cywilizacje, wiemy już, że jesteÅ›my Å›miertelne. Jego marzeniem byÅ‚o, by poezja speÅ‚niaÅ‚a w życiu ludzi rolÄ™ filozofii i religii.

- Malarz James Tissot, mający w swoim dorobku między innymi obraz Kain prowadzący Abla na śmierć czy Etude.

Z kolei w pisarstwie angielskim za prekursorów nurtu uważani sÄ… zwolennicy tzw. imagizmu - kierunku postulujÄ…cego tworzenie poezji „oszczÄ™dnej”, jasnej, skrótowej, lecz dokÅ‚adnej w szczegółach, przede wszystkim noblista Thomas Stearns Eliot, autor powiedzenia: Åšwiat jest peÅ‚en niesprawiedliwoÅ›ci. Bankier może napisać zÅ‚y poemat i nic. A niech tylko poeta spróbuje wypisać zÅ‚y czek.

W literaturze rosyjskiej trzeba wymienić tzw. akmeistów (z języka greckiego akme czyli szczyt), czyli odmianę neoklasycystów skupionych wokół czasopisma "Apollon" i Nikołaja Gumilowa, Osipa Mandelsztama, Anny Achmatowej, Michaiła Kuzmina i Siergieja Gorodieckiego, w polskiej zaś takich twórców, jak Mieczysław Jastrun, Leopold Staff czy Jarosław Marek Rymkiewicz, skupionych wokół miesięcznika Museion (1911-1913). wszyscy oni postulowali, by obraz był głównym środkiem wyrazu poezji, a wiersz był skoncentrowany albo wokół jednej metafory, albo był łańcuchem luźnych metafor.

Utwory utrzymane w duchu neoklasycznym posiadają kunsztowną formę, opartą na klasycznych wzorach. Poza tym charakteryzują się oryginalnymi zestrojami brzmieniowymi czy niezwykłymi skojarzeniami.



Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij






  Dowiedz siÄ™ wiÄ™cej
1  „W maÅ‚ym dworku” - streszczenie
2  PodziaÅ‚ chronologiczny epoki
3  Psychologizm